Czy można zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa na zawsze? I jak długo trwa tajemnica przedsiębiorstwa?
Te pytania są mi dosyć często zadawane, więc postanowiłem o tym napisać. Punktem wyjścia, jak zwykle, jest definicja tajemnicy przedsiębiorstwa. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się tylko taką informację, która łącznie spełnia trzy przesłanki:
- jest poufna, czyli jest nieujawniona do wiadomości publicznej, oraz
- jest informacją techniczną, technologiczną, organizacyjną przedsiębiorstwa lub inną informacją (na przykład handlową) posiadającą wartość gospodarczą, oraz
- przedsiębiorca podjął co do tej informacji niezbędne działania w celu zachowania jej poufności (art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tj. uznk).
Jeżeli jakaś informacja spełnia wszystkie trzy przesłanki, to jest tajemnicą przedsiębiorstwa. Jeżeli nie, to nie. Jeżeli zatem informacja nie spełnia chociaż jednej z tych przesłanek, to nie jest tajemnicą przedsiębiorstwa.
Nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa również umiejętności pracownicze, czyli tak zwane pracownicze know-how (więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w podcaście TP 003: 5 różnic pomiędzy tajemnicą przedsiębiorstwa a zakazem konkurencji).
Tajemnica przedsiębiorstwa przez czas nieograniczony?
Konkretna informacja może spełniać wszystkie powyższe przesłanki bardzo długo, teoretycznie nawet przez czas nieograniczony. Na przykład receptura coca-coli (swoją drogą, jak ja nie lubię tego przykładu), stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa już 131 lat i pewnie będzie tajemnicą przedsiębiorstwa przez następne 130 lat. Istnieje oczywiście ryzyko, że ktoś poda tę recepturę do wiadomości publicznej, a wtedy przestanie być poufna i jednocześnie przestanie być tajemnicą przedsiębiorstwa.
To ryzyko dotyczy każdej tajemnicy przedsiębiorstwa. Informacja automatycznie przestaje być tajemnicą przedsiębiorstwa, jeżeli:
a) zostanie ujawniona do wiadomości publicznej (przestanie być poufna) lub
b) utraci wartość gospodarczą lub
c) przedsiębiorca przestanie wobec niej stosować racjonalne działania w celu zachowania jej poufności.
Informacja przestaje być tajemnicą przedsiębiorstwa, gdy zostanie ujawniona do wiadomości publicznej
Czasami pracodawca sam ujawnia pewne informacje (na przykład podaje na swojej stronie internetowej, kto jest jego klientem), a czasami robi to ktoś inny. Często bywa i tak, że stan wiedzy specjalistycznej w danej branży wzbogaca się o informacje, które dotychczas stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy.
Niezależnie jednak od przyczyny ujawnienia, z chwilą ujawnienia informacje zaczynają należeć do tak zwanej domeny publicznej i nie stanowią już tajemnicy przedsiębiorstwa. Każdy może z nich legalnie korzystać.
Informacja przestaje być tajemnicą przedsiębiorstwa, gdy utraci wartość gospodarczą
Ma to związek z czasem przydatności informacji. Niektóre informacje posiadają wartość gospodarczą bardzo krótko, kilka minut, kilka godzin albo kilka dni. Dotyczy to w szczególności informacji o cenach, czyli tak zwanej tajemnicy handlowej (tajemnicy przedsiębiorstwa obejmującej informacje handlowe). Wszystko jednak zależy od branży. Są branże, w których ceny są stabilne przez dłuższy czas. Informacje techniczne, technologiczne i organizacyjne utrzymują wartość gospodarczą zdecydowanie dłużej.
Utrata przez informację wartości gospodarczej powoduje automatycznie utratę statusu tajemnicy przedsiębiorstwa. Dotyczy to wszystkich informacji, które mogą być tajemnicą przedsiębiorstwa, w tym również informacji technicznych, technologicznych lub organizacyjnych.
Co to znaczy, że pracownik jest związany tajemnicą przedsiębiorstwa przez czas nieograniczony?
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje, że obowiązek przestrzegania tajemnicy przedsiębiorstwa stosuje się również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego – przez okres trzech lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy (art. 11 ust. 2 uznk).
Sformułowanie „chyba że umowa stanowi inaczej” oznacza, że strony mogą ten okres zarówno skrócić, jak i wydłużyć, w tym również na czas nieograniczony. Podkreślić trzeba, że nawet w razie wydłużenia obowiązku przestrzegania tajemnicy przedsiębiorstwa na czas nieograniczony, obowiązek ten wygasa wcześniej, gdy ustanie chociaż jedna z przesłanek uznawania informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, czyli gdy informacja zostanie ujawniona do wiadomości publicznej, utraci wartość gospodarczą lub przedsiębiorca nie będzie stosował wobec niej racjonalnych działań w celu zachowania jej poufności. Przykładowe sytuacje, w których informacja traci status tajemnicy przedsiębiorstwa, opisałem wyżej.
Jak więc widzisz, nieograniczony czas trwania tajemnicy przedsiębiorstwa jest jednak ograniczony.
Autor zdjęcia: geralt
