TP 002: CRASH TEST. Czy jesteś przygotowany na odejście pracownika z Twoimi klientami i Twoim know-how

Nie musisz słuchać wszystkich odcinków, nie musisz słuchać ich po kolei. Tego odcinka powinieneś jednak wysłuchać obowiązkowo. Jeżeli on nie przekona Cię, że warto zająć się we własnej firmie tajemnicą przedsiębiorstwa, to już nic Cię nie przekona.

Podaję w nim definicję tajemnicy przedsiębiorstwa i mam nadzieję, że robię to ludzkim głosem. W dalszych odcinkach nie będę cały czas powtarzał, czym ona jest. Załatwmy to raz, a dobrze.

Zrobimy sobie też CRASH TEST Twojej firmy. Zobaczysz, czy jesteś przygotowany na odejście ważnego pracownika.

Pobierz mp3

ITunes / Android / RSS

W tym odcinku usłyszysz:

• historię odejścia pracownika i przejęcia klientów,
• czy jesteś przygotowany na odejście ważnego pracownika,
• co to jest tajemnica przedsiębiorstwa i jakie daje korzyści,
• co musisz zrobić, by mieć tajemnicę przedsiębiorstwa,
• jaka jest odpowiedzialność za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
• najczęściej cytowany wyrok Sądu Najwyższego dotyczący tajemnicy przedsiębiorstwa,
• 10 największych błędów, jakie popełniają pracodawcy w związku a ochroną tajemnicy przedsiębiorstwa.

Polecane wpisy na moim blogu

• Jak dowiadujesz się o odejściu kluczowego pracownika: Krwawy poniedziałek.
• Artykuł opisujący istotę tajemnicy przedsiębiorstwa: O co chodzi z tą tajemnicą przedsiębiorstwa.
• Artykuł opisujący katalog możliwości w razie naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa: Armagedon, czyli co zrobić po odejściu pracownika
• Artykuł na temat odpowiedzialności karnej za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Strony, osoby i źródła wykorzystane w podcaście:

• Informacja o częstotliwości zmiany pracodawcy w USA: S. Bureau of Labor Statistics,  Number of Jobs Held, Labor Market Activity, and Earnings Growth Among the Youngest Baby Boomers: Results from a Longitudinal Survey 1.
• Informacja o rotacji pracowników w Polsce: Informacja prasowa Randstad, 27 stycznia 2015 r. Wyniki 18. edycji sondażu „Monitor Rynku Pracy” Instytutu Badawczego Randstad. Raporty Instytutu Badawczego. Rośnie dynamika rynku pracy, pogłębiają się obawy pracowników.
• Instytut Badawczy Randstad. Monitor Rynku Pracy. Raport z 18 edycji badania, 27 stycznia 2015 r., Instytut Badawczy Randstad. Monitor Rynku Pracy. Raport z 22 edycji badania, 25 stycznia 2016 r.
• Najczęściej cytowany wyrok dotyczący tajemnicy przedsiębiorstwa – wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., I CKN 304/00.

Transkrypcja podcastu

Wolisz przeczytać? Transkrypt podcastu możesz pobrać TUTAJ.

Tajemnica Przedsiębiorstwa

Robert Solga

Podcast o tym, jak chronić przewagę konkurencyjną | Prawo | Tajemnica przedsiębiorstwa | Zakaz konkurencji | Zabezpieczenie przewagi konkurencyjnej przed pracownikami i konkurentami | Ochrona informacji biznesowych| Zwalczanie nieuczciwej konkurencji

Apple PodcastsAndroidby EmailRSS

Najważniejsze fragmenty

Z punktu widzenia tego, czy masz jakieś prawa do informacji, możemy informacje podzielić na trzy kategorie. Pierwsza kategoria, to są informacje chronione patentem. Druga kategoria, to informacje, które są chronione jako tajemnica przedsiębiorstwa. I trzecia kategoria, to są informacje niechronione – z tych informacji każdy może skorzystać.

Popatrz teraz sobie na swoje informacje, na to, co u ciebie w firmie występuje i zastanów się, czy masz jakieś patenty, czy masz jakieś tajemnice przedsiębiorstwa i czy masz te trzecie informacje, które są niechronione.

Jeżeli chodzi o patenty, to tutaj mamy taki kłopot, że większość firm ich nie ma, ponieważ patenty są udzielane na wynalazki, które nadają się do przemysłowego stosowania. Większość firm natomiast ma klientów i dostawców. Lista klientów i dostawców, ceny, potrzeby klientów, czyli informacje handlowe i marketingowe, nie mogą być opatentowane, ponieważ to nie jest ten rodzaj informacji. Takie informacje mogą być chronione jako tajemnica przedsiębiorstwa, nazywana czasami tak potocznie tajemnicą handlową. A zatem, co to jest tajemnica przedsiębiorstwa i czy ją u siebie w firmie masz?

Definicja tajemnicy przedsiębiorstwa mówi, że jest nią informacja, która łącznie spełnia trzy warunki: ma wartość gospodarczą – i tu przykładowo podaje się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne i handlowe, ale jest to katalog bardzo otwarty – czyli ma wartość gospodarczą po pierwsze, po drugie, jest nieujawniona do wiadomości publicznej i po trzecie, przedsiębiorca podjął wobec tej informacji niezbędne działania w celu zachowania jej w poufności. Powtórzę, to jest informacja, która spełnia łącznie trzy przesłanki: ma wartość gospodarczą, jest nieujawniona do wiadomości publicznej i przedsiębiorca podjął wobec tej informacji niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności. I dopiero w tym momencie, kiedy konkretna informacja spełnia łącznie te trzy przesłanki możemy mówić o tym, że masz tajemnicę przedsiębiorstwa.

A czym w rzeczywistości jest tajemnica przedsiębiorstwa, tak z punktu widzenia funkcjonowania firmy? To są informacje, które zapewniają firmie strategiczną przewagę nad konkurencją, czyli nie są to informacje drugorzędne czy trzeciorzędne, ale te, które powodują, że dzięki nim możesz zarabiać pieniądze i że masz przewagę nad swoimi konkurentami, że jesteś tańszy, albo inaczej, że taniej produkujesz ten produkt, bo to niekoniecznie musisz być tańszy w tym znaczeniu, że twój produkt jest oferowany w tańszej cenie, ale masz niższe koszty uzyskania przychodu, masz bardziej bezusterkowy ten produkt, no i generalnie jesteś na przykład szybszy.

To są te informacje, dzięki którym po prostu jesteś lepszy.

Zazwyczaj informacje te zawarte są w umysłach kluczowych pracowników firmy. One nie muszę być nigdzie zapisane, więc nie muszą być zapisane na pendrive’ie, nie muszą być zapisane na dokumencie, one mogą być po prostu zapamiętane. I co daje ci tajemnica przedsiębiorstwa, jeżeli już ją masz? Otóż tajemnica przedsiębiorstwa, jeżeli już spełnisz te trzy przesłanki, o których ci przed chwilą mówiłem, jest prawem równym prawu własności, jest skuteczna wobec wszystkich, po prostu tak samo, jak prawo własności.

Masz prawo do tej informacji.

Nawet osoba, która przypadkowo weszła w posiadanie informacji stanowiącej twoją tajemnicę przedsiębiorstwa, musi ją zachować w poufności. Nikt nie może naruszać twojej tajemnicy przedsiębiorstwa, to jest wykorzystywać, przekazywać lub ujawniać.

Lubię przedstawiać to na przykładzie samochodu. Jeżeli jesteś właścicielem samochodu, to nikt nie może bez twojej zgody z tego samochodu korzystać.

Jeżeli już ktoś naruszy twoją tajemnicę przedsiębiorstwa, wówczas przysługują ci pewne roszczenia, wynikające z przepisów prawa, z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Artykuł 18. tej ustawy przewiduje katalog roszczeń i przechodząc tak po kolei przez te roszczenia – może nie będę teraz zbyt szczegółowo ich opisywał, żeby cię nie zanudzić – to masz prawo przede wszystkim, i to jest najważniejsze roszczenie, o którym ci za chwileczkę powiem, masz prawo żądania zaniechania niedozwolonych działań. Jest to najważniejsze roszczenie, jeżeli chodzi o naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, ponieważ ono pozwala Ci utrzymać swoją przewagę konkurencyjną.

Przykładowo, jeżeli twój były pracownik chce w oparciu o twoje know-how produkować jakiś produkt, to ty możesz żądać, by sąd zakazał mu produkowania tego produktu w oparciu o twoje know-how. Jeżeli twój były pracownik kieruje ofertę do twoich klientów, objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, to sąd może zakazać mu kierować oferty do tych klientów. Tak że roszczenie o zaniechanie niedozwolonych działań jest bardzo silne i tak naprawdę jest to najważniejsze roszczenie z punktu widzenia zakonserwowania tej twojej przewagi konkurencyjnej.

Drugie roszczenie, jakie ci przysługuje, to jest roszczenie o usunięcie skutków niedozwolonych działań.

Trzecie roszczenie, to jest roszczenie o złożenie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, czyli tak zwanych przeprosin lub czegoś w tym stylu.

Czwarte roszczenie, to jest roszczenie o naprawienie wyrządzonej szkody.

Piąte, to jest roszczenie o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści. To roszczenie czwarte i piąte, czyli o naprawienie wyrządzonej szkody i o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści, to jest to takie bardzo konkretne roszczenie, w którym możesz uzyskać po prostu pieniądze.

Te pieniądze, które tutaj na tej podstawie dostaniesz, nigdy nie przywrócą ci jednak utraconej przewagi konkurencyjnej. Musisz mieć tę świadomość, że to owszem, będą pieniądze, które stanowią Twoją szkodę, czyli obejmujące twoją stratę i utracone korzyści, ale niestety nie przywrócą ci one pozycji rynkowej, która została ci przez kogoś zabrana.

I wreszcie szóste roszczenie, które jest chyba najmniej praktyczne ze wszystkich, o których teraz przed chwilą ci mówiłem, to jest roszczenie o zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na cel społeczny, związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego. Jeżeli masz taki kaprys, to oczywiście możesz sobie takie roszczenie zrealizować przed sądem, jeżeli twoja tajemnica przedsiębiorstwa została naruszona. Zresztą ten katalog, który ci przed chwilą przedstawiłem, dotyczy nie tylko naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, ale każdego czynu nieuczciwej konkurencji.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje wiele czynów, takich nazwanych, jak i jeden generalny nienazwany. Więc jeżeli coś nie podpada pod ten nazwany czyn nieuczciwej konkurencji, czyli na przykład naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa czy też rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o przedsiębiorcy i tak dalej, być może jest generalnym czynem nieuczciwej konkurencji, czyli jest działaniem sprzecznym z prawem lub dobrymi obyczajami i zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

Poza odpowiedzialnością cywilną za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa można ponosić również odpowiedzialność karną. Być może jest to dla ciebie w tej chwili jakaś niespodzianka, ale tak w rzeczywistości jest. Tutaj mamy dwa przepisy, które są w dwóch różnych ustawach, w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i w kodeksie karnym. Nie będę w tej chwili wchodził w szczegóły, natomiast powiem ci, że w razie skazania za przestępstwo naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, sąd może orzec karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo karę pozbawienia wolności do lat dwóch.

Co ciekawe, przestępstwo to może popełnić nie tylko pracownik, który wszedł legalnie w posiadanie tych informacji, ale również jego nowy pracodawca, który w posiadanie tej informacji wszedł w sposób nielegalny. Będę o tym jeszcze mówił w następnych podcastach.

A teraz wróćmy do naszego pracownika. Czy coś możesz z tym zrobić? To oczywiście zależy od tego, czy masz tajemnicę przedsiębiorstwa. Przed chwilą powiedziałem ci, jakie przesłanki musisz spełnić, aby informacja była tajemnicą przedsiębiorstwa.